De hygiëne van de koe geeft een goede eerste indruk van de infectiedruk van kiemen uit de omgeving. Een visueel schone koe betekent een schone omgeving en dus waarschijnlijk al een lage infectiedruk vanuit de omgeving. Een vuile koe betekent in ieder geval een hogere infectiedruk. Hoe is de hygiëne op uw bedrijf? Met de hygiënescorekaart kunt u nagaan hoe schoon uw koeien zijn. Aan de hand van de uier, de dijen en de onderpoot van de koeien bepaalt u de score, die tussen 1 en 4 ligt. Scoor de dieren van dichtbij, bijvoorbeeld in de melkstal. De hygiënescorekaart geeft aan de hand van foto’s een goed beeld over hoe koeien gescoord kunnen worden. Belangrijk is om een flink aantal koeien (vijftig stuks) te scoren. En vergeet de droge koeien en de drachtige vaarzen niet.
Hygiëne in relatie tot uiergezondheid
De hygiëne van de koeien heeft een directe relatie met de uiergezondheidsstatus. Op schone koeien zijn minder bacteriën aanwezig die een uierontsteking kunnen veroorzaken.
Op de hygiënescorekaart is door middel van foto's de hygiëne van koeien in categorieën ingedeeld. Er is een duidelijk verschil te zien tussen sterk vervuilde dieren in de vierde categorie en de schone dieren in categorie 1. De scorekaart op de achterkant is geschikt om in de stal de koppel op hygiëne te beoordelen.
Bedrijven waar de dieren een score 3 of 4 hebben, hebben een verhoogd risico op mastitis.
Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat bij elke punt lagere hygiënescore, ook het tankmelkcelgetal 40.000 tot 50.000 cellen per milliliter lager ligt. Op bedrijven met een celgetal boven 250.000 cellen per milliliter lopen vijf keer meer koeien met score 4 dan op bedrijven met een celgetal onder de 150.000. Zet de koeien vast aan het voerhek of bekijk ze tijdens het melken en scoor, eventueel samen met een collega, uw dierenarts of met een studiegroep, de hygiëne van uw koeien.
Vuilere koeien kunnen ook een oorzaak zijn van een hoog aandeel aan omgevingsstreptokokken of coliformen bij bacteriologisch onderzoek van tankmelk. Vuile koeien hebben anderhalf keer vaker subklinische mastitis dan schone koeien.
Hygiënescore voor verbetering vatbaar en dan?
Besteed bij vuile uiers aandacht aan: de hygiëne en het strooisel van de ligplaats, de hygiëne van de looppadenen de staartpluim, het ligcomfort van de ligboxen, de mestconsistentie, het scheren of branden van de uiers en de gezondheid van de koppel.
Besteed bij vuile dijen aandacht aan: de verzorging van de ligplaatsen en het instrooien, het ligcomfort van ligboxen, de mestconsistentie en de gezondheid van de koppel.
Besteed bij vuile poten aandacht aan: het gebruik van een mestschuif en het verwijderen van mest van paden waar mestschuif niet komt, de mestconsistentie en de reiniging van de wachtruimte.
Dunne mest kan een belangrijke oorzaak van bevuiling zijn. Oorzaken van dunne mest zijn onder andere een eiwit- of een OEB overmaat, te hoge krachtvoeropname en onvoldoende structuur in het rantsoen. Uiteraard kunnen darmontstekingen, veroorzaakt door een bacterie (salmonella) of een virus (winterdiarree), ook dunne mest veroorzaken.
Extra aandacht voor uier- en stalhygiëne op robotbedrijven
Terug naar omgevingskiemen
Terug naar infectiedruk