Pathologisch onderzoek van begin tot eind

Plotseling gaan er enkele dieren dood op een melkveebedrijf. Daarom besluiten de dierenarts en de veehouder een van de dieren in te sturen voor pathologisch onderzoek.

In dit beeldverhaal nemen we je mee door de stappen die worden genomen om de doodsoorzaak van een dier te achterhalen. We bespreken de verschillende fasen in het pathologisch onderzoek, hoe een dier wordt ingezonden en wat hoe de uitslag van het onderzoek tot stand komt.

De aanmelding komt binnen bij Paulien Boom, logistiek planner voor de ophaaldienst. Paulien zorgt ervoor dat het dier de volgende ochtend wordt opgehaald. Rond het middaguur is de auto van de ophaaldienst weer in Deventer met de te onderzoeken dieren, waaronder ook de betreffende melkkoe.

Patholoog Naomi de Bruijn leest de anamnese. Dit is voor de patholoog heel belangrijke informatie, omdat zij hieruit een beeld kan vormen van wat zich op het bedrijf heeft afgespeeld. Op basis van de anamnese hiervan kan ook gericht onderzoek worden ingezet , bijvoorbeeld van organen die op het oog niet direct zichtbare afwijkingen tonen.

De dierenarts die samen met de veehouder het dier heeft ingestuurd beschrijft het volgende: de drie jaar oude melkkoe kan plots niet meer staan of lopen en ligt alleen nog plat. Ook is er geen reactie op medicatie. Het is de tweede melkkoe die dood gaat in vijf dagen tijd. Eerder heeft een koe geaborteerd in de zevende maand van de dracht. Op het inzendformulier vraagt de dierenarts wat de doodsoorzaak kan zijn.

De patholoog bekijkt het dier. Uitwendig zijn geen bijzonderheden te zien en ook de vacht glanst. Dat past bij het een dier dat acuut in de problemen is gekomen. Vervolgens wordt het dier opengemaakt. In vaste volgorde beoordeelt de patholoog alle organen.

Een van de organen die opvalt is de milt. Deze is groter dan normaal. Dit kan duiden op een sepsis door een bacteriële infectie, maar er kan ook sprake zijn van een algemene afweerreactie. Daarom wordt een stuk van de milt ingezet voor vervolgonderzoek. De patholoog vertelt tijdens de sectie hardop de orgaanbevindingen die ze ziet en een pathologie assistent typt deze direct in het uitslagensysteem. Zo gaat er geen informatie verloren en wordt er direct na de sectie een eerste uitslag naar de veehouder en dierenarts verstuurd.

Op basis van wat de patholoog tijdens de sectie heeft gezien (het macroscopisch onderzoek) is er nog geen duidelijk beeld van de doodsoorzaak van dit dier. Dit is vaak het geval bij een sectie. Vrijwel altijd is er aanvullend onderzoek nodig is om de diagnose te kunnen stellen. Dit gebeurt op basis van de zichtbare afwijkingen maar ook op basis van de beschreven ziekteverschijnselen op het inzendformulier. Verschillende scenario’s worden nader onderzocht, zoals de eerder genoemde sepsis. Vanwege de verschijnselen die dierenarts en veehouder in de anamnese hebben beschreven van de koe worden ook de hersenen, die op het oog niet direct zichtbare afwijkingen tonen, ingezet voor onderzoek. Verder wordt er gekeken naar een mogelijk metabool probleem, zoals melkziekte of kopziekte. Er wordt bacteriologisch en histologisch onderzoek ingesteld, ook worden er monsters van meerdere organen bewaard voor eventueel later onderzoek.

De resultaten van het bacteriologisch onderzoek en histologisch volgen vanaf de tweede dag na de sectie. Bacteriën hebben enige tijd nodig om te groeien op speciale kweekmedia.

Voor het histologisch onderzoek worden organen in het laboratorium geschikt gemaakt (heel dun gesneden en gekleurd) voor microscopisch onderzoek door de patholoog. Bij dit microscopisch onderzoek van de hersenen zijn in dit geval afwijkingen aangetroffen die heel specifiek zijn voor Listeriose. Soms kan bij bacteriologisch onderzoek van de hersenen Listeria sp. ook gekweekt worden. Het onderzoek van de milt leverde geen extra informatie op. Verder bleek er geen sprake van een metabool probleem, er werd geen melkziekte of kopziekte gevonden.

Nadat de einduitslag van deze sectie bekend is en we weten dat er sprake is van Listeriose kunnen de inzendend dierenarts en de Veekijkerdierenarts van GD de situatie op het bedrijf uitgebreid doorgespreken. Op basis hiervan kan een bedrijfsspecifiek plan voor de behandeling en met name de preventie van deze ziekte worden opgesteld.

Meer informatie en handige links

Op zoek naar meer informatie over pathologisch onderzoek bij GD of specifieke voorbeelden van pathologie casussen? Wil je zelf sectiemateriaal insturen? Via de links hiernaast ga je direct naar de praktische informatie hierover.

Voor veterinaire vragen kun je contact opnemen met de veekijker. Heb je een vraag over labuitslagen, het insturen van monsters of het aanmelden voor pathologie, neem dan contact op met onze klantenservice.

Aanmelden sectiemateriaal Pathologie casussen Pathologisch onderzoek Labuitslagen op VeeOnline Contact met de veekijker Klantenservice

Zoomfunctie

Pathologisch onderzoek van begin tot eind

Oude browser