|
Robert Jan Molenaar is pluimveedierenarts, patholoog en deskundige op het gebied van gewrichtsamyloïdose. Hij houdt u op de hoogte van de meest recente ontwikkelingen.
Heeft u vragen?
Neem contact op |
Gewrichtsamyloïdose is een aandoening die vooral bruine leghennen treft. Onderzoek heeft twee veroorzakers aangewezen, die via de bloedbaan de gewrichten bereiken. Daar ontstaat een ophoping van oranje gekleurd materiaal.
Verschijnselen
Gewrichtsamyloïdose is een chronische gewrichtsontsteking bij pluimvee. Bij jonge dieren zijn een rommelig verenkleed met donsveren op de kop en een groeiachterstand belangrijke kenmerken. De aandoening veroorzaakt een typische stramme gang, waarbij de dieren steil op hun poten staan. In ernstige gevallen gebruiken de dieren de vleugels om vooruit te komen. Bij volwassen dieren is kreupelheid het belangrijkste kenmerk. In veel gevallen treedt extreme gewrichtszwelling op. In een koppel kan tot 30 procent van de dieren aan de aandoening lijden. Gewrichtsamyloïdose treft vooral bruine leghennen. Ook is de aandoening bij enkele koppels vleeskuikenmoederdieren gesignaleerd. Bij witte leghennen is de aandoening tot dusverre nog niet waargenomen. Uit onderzoek is gebleken dat in de gewrichten van witte leghennen afweercellen van een ander type zitten dan in de gewrichten van bruine leghennen.
Oorzaak
De gewrichtsziekte amyloïdose bij pluimvee wordt veroorzaakt door een bacteriële besmetting met een chronische ontsteking tot gevolg. Door die ontsteking wordt een afwijkend, oranjekleurig eiwit (amyloïd) gevormd. Dit amyloïd wordt slecht door het lichaam afgebroken en hoopt zich op in het gewricht, waardoor de problemen ontstaan. De bacterie Enterococcus faecalis (E.f.) werd in eerste instantie aangewezen als belangrijkste verwekker van gewrichtsamyloïdose. Uit onderzoek is later gebleken dat ook Mycoplasma synoviae (M.s.) een rol speelt bij het optreden van deze afwijking.
Besmettingsroute
Enterococcus faecalis kan alleen gewrichtsamyloïdose veroorzaken als de bacterie rechtstreeks in de bloedbaan komt. Dit geldt ook voor M.s., hoewel onder experimentele omstandigheden is aangetoond dat de bacteriën bij een hoge infectiedruk ook via de luchtpijp binnenkomen. Broederij-onderzoek heeft aangewezen dat E.f.-bacteriën via vervuilde Marek-entstof worden overgedragen. Vaak is stress de directe aanleiding voor het tot uiting komen van de aandoening. Door aanvullend experimenteel onderzoek wordt geprobeerd meer kennis te vergaren omtrent besmettingsroutes die tot gewrichtsamyloïdose leiden.
Schade
De schade als gevolg van gewrichtsamyloïdose wordt geschat op een miljoen euro per jaar. De schade wordt vooral veroorzaakt door groei-achterstand, productiedaling en uitselectie van aangetaste dieren. Het aantal aangetaste dieren in een koppel kan variëren van enkele procenten tot, in extreme gevallen, 30 procent.
Terug naar het begin van dit artikel
Om de diagnose gewrichtsamyloïdose te stellen, is sectie nodig. De ernstige gewrichtsontstekingen gaan gepaard met ophoping van oranje gekleurd materiaal (amyloïd) in de gewrichten. Bij twijfel wordt de diagnose dikwijls bevestigd met behulp van weefselonderzoek. Bacteriologisch onderzoek van aangetaste gewrichten is wenselijk om de veroorzaker van de ontsteking te achterhalen.
Terug naar het begin van dit artikel.