In Nederland wonen we met veel mensen en dieren op een kleine oppervlakte. Dit maakt de kans groter dat zoönotische ziekteverwekkers van dieren op mensen kunnen worden overgedragen. Het is daarom van belang om een goed systeem te hebben die dierziekten vroegtijdig kan opsporen om zo nodig actie te kunnen ondernemen. Het belang van aandacht voor zoönosen in dit systeem is door de COVID-19 pandemie nog eens benadrukt. Al sinds lange tijd bestaat er een nationale diergezondheidsmonitoring waarbinnen onderzoek op specifieke ziekten plaatsvindt en breed naar diergezondheidssignalen wordt gekeken. Binnen de Nederlandse zoönosenstructuur worden zowel veterinaire als humane signalen met elkaar gedeeld om ontwikkelingen te volgen. Soms is er aanleiding om de monitoring op bepaalde zoönosen uit te breiden. Varkensinfluenza (griep) is daar één van. 

Onderzoek Strengthening One Health surveillance (Strong1H) bij dieren en het milieu 

De ministeries van VWS en LVVN wilden graag meer inzicht in welke griepvirussen voorkomen bij varkens in Nederland. Hiervoor is in 2022 in nauwe samenwerking met varkensdierenartsen de pilot ‘Varkensinfluenza Surveillance’ opgezet, die in 2023 is uitgevoerd door een samenwerkingsverband van het RIVM, GD, het Erasmus Medisch Centrum en Wageningen Bioveterinary Research. Er is dankzij deze pilot veel kennis verzameld over de genetische eigenschappen van de huidige varkensgriepvirussen. Dit geeft belangrijke inzichten in de herkomst van de varianten, het verspreidingspatroon en de vraag of deze virussen zich vermengen. In het nieuwe Strong1H-project willen we influenza ook monitoren bij buitenvarkens die vaak in contact komen met andere dieren en mensen. Hiermee krijgen we inzicht in de aanwezigheid van influenza op deze bedrijven en kunnen we influenzavirussen, die een risico kunnen vormen voor de volksgezondheid, vroegtijdig opsporen.

Wat kun je van ons verwachten?

Tijdens de duur van dit project komen dierenartsen van GD 1 á 2 keer per jaar op het bedrijf en verzamelen speekselmonsters van de varkens. Deze monsters worden getest op influenza. Je krijgt vervolgens bericht óf influenza is aangetoond bij de varkens en, als het wordt aangetoond, om welk influenzavirus het gaat.

Mocht je vragen hebben naar aanleiding van deze uitslag, dan kun je dit bespreken met je dierenarts of contact opnemen met een dierenarts via de Veekijker Varken, een telefonische helpdesk van GD, telefoonnummer: 088 20 25 555.

Aan dit onderzoek zijn geen kosten verbonden. De gegevens zullen, geanonimiseerd en volgens privacyrichtlijnen, geanalyseerd en gerapporteerd worden. Je draagt met jouw gegevens bij aan deze rapportage.

Wie zijn wij

Het Strong1H is een samenwerking (consortium) bestaande uit Wageningen Bioveterinary Research (WBVR), Royal GD, Erasmus Medisch Centrum (EMC) en Universiteit Utrecht/Dutch Wildlife Health Centre (UU/DWHC) en het RIVM. Het consortium zal onderzoek doen naar de vogel- en varkensgriep en het westnijlvirus bij verschillende diersoorten, waaronder wilde zoogdieren, wilde vogels en het milieu. GD neemt speekselmonsters van varkens in de open lucht en onderzoekt deze op influenza.