4-4-2025:
In september 2024 werd bij een schaap blauwtongserotype 12 (BTV-12) aangetoond. Het was voor het eerst dat dit serotype in Europa werd gevonden. Retrospectief onderzoek in de omgeving van het betreffende schapenbedrijf resulteerde in een tweede bedrijf met BTV-12 bij een koe en haar kalf.
Nader onderzoek op ruim 2.500 bloedmonsters die ingestuurd waren voor BTV-diagnostiek in september, oktober en november 2024 resulteerde in nog eens acht rundveebedrijven en twee schapenbedrijven waar BTV-12 werd aangetoond. Het doel van dit project is om de mate van aanwezigheid van BTV-12 binnen de bedrijven waar dit virus werd gevonden in kaart te brengen, te evalueren of op deze bedrijven ook BTV-3 speelde en de klinische verschijnselen van blauwtong (BT) te analyseren.
Dit onderzoek betreft een samenwerkingsverband tussen Royal GD, Utrecht Universiteit en WBVR.
Samenvatting onderzoek
In september 2024 werd het blauwtongvirus serotype 12 (BTV-12) voor het eerst in Nederland aangetoond. Daaropvolgend heeft Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) een retrospectieve screening uitgevoerd. Hierbij werden bloedmonsters, die in de periode van september tot en met november 2024 waren ingestuurd op verdenking van blauwtong, met PCR getest op aanwezigheid BTV-12. Hierbij werd BTV-12 aangetoond op negen rundvee- en drie schapenbedrijven. Het doel van dit project was om:
- De mate van verspreiding van BTV-12 bepalen op tien van de besmette bedrijven;
- Vaststellen of BTV-3 in 2024 ook op deze bedrijven kon worden aangetoond;
- Evalueren welke verschijnselen op deze bedrijven zijn waargenomen die mogelijk geassocieerd waren met blauwtong (BT) ten gevolge van een infectie met BTV-12.
In totaal werden op de tien bedrijven 1.415 bloedmonsters onderzocht op aanwezigheid van BTV-12. Bij 38 dieren (35 runderen en 3 schapen) werd BTV-12 aangetoond (2,7 procent). Op elk van de drie schapenbedrijven werd BTV-12 aangetoond bij één schaap. Daarnaast is op elk van de tien bedrijven een vragenlijst afgenomen om meer informatie te verzamelen over de BT-verschijnselen die in 2024 werden waargenomen. Het percentage runderen met BT-verschijnselen van volgens de veehouder, varieerde van 2 tot 66 procent per bedrijf. De waargenomen klinische verschijnselen kwamen overeen met die uit eerdere BTV-3-studies. Op alle drie de schapenbedrijven en op vijf van de zeven rundveebedrijven werd tevens BTV-3 aangetoond waardoor het niet mogelijk was om vast te stellen in welke mate de waargenomen kliniek toe te schrijven is aan BTV-12 of BTV-3. In twee runderen werd zowel BTV-3 als BTV-12 aangetoond.
Geconcludeerd kan worden dat BTV-12 slechts in beperkte mate is verspreid binnen de met BTV-12 besmette bedrijven. Door de lage binnenbedrijfsprevalentie aan het einde van 2024, in combinatie met het feit dat acht van de tien bedrijven tevens besmet waren met BTV-3, was het niet mogelijk om klinische verschijnselen ten gevolge van besmettingen met BTV-12 te onderscheiden van die door BTV-3. Twee keer werd een co-infectie met BTV-12 en BTV-3 vastgesteld, waaruit geconcludeerd kan worden dat co-infecties mogelijk zijn. Voor verschillende serotypen van het BTV valt geen of hooguit zeer beperkte kruisimmuniteit te verwachten. Op basis van dit onderzoek lijkt BTV-12 zich minder efficiënt te verspreiden dan BTV-3.
Rapportage