Botulisme bij dieren wordt veroorzaakt door toxinen (= gifstoffen) die worden geproduceerd door de bacterie Clostridium botulinum op het moment dat de bacterie zich in een kadaver vermeerdert en daarbij een zeer krachtige en snelwerkende gifstof produceert.

Dus op het moment dat een rund (via het voer) in contact komt met kadaverresten kan het de bacterie en de schadelijke gifstoffen opnemen. 

Het doel van het botulisme onderzoek is om te kijken wat de risicofactoren voor botulisme op Nederlandse rundveebedrijven zijn, hoe groot de schade is veroorzaakt door botulisme en hoe vaak vaccinatie tegen botulisme ingezet wordt.

Tijdens dit tweejarige onderzoek worden bedrijfsgegevens (waaronder persoonsgegevens zoals UBN, NAW-gegevens, bedrijfsgrootte, bedrijfstype) middels een enquête en soms middels een bedrijfsbezoek verzameld en geanonimiseerd voor analyse.

Het is voor dit onderzoek belangrijk dat diagnoses middels pathologisch en laboratoriumonderzoek worden bevestigd. Zo kan in beeld worden gebracht hoe groot de landelijke schade voor de sector is, en in welke mate vaccinatie bijdraagt aan het beperken van de schade.

Onderzoeksresultaten zullen anoniem worden gebruikt ter onderbouwing voor de noodzaak van het beschikbaar hebben van een botulisme vaccin in Nederland en de rest van de Europese Unie.

Bij een (verdenking van een) botulisme uitbraak op een bedrijf dient de eigen dierenarts van het bedrijf contact op te nemen met het loket 'Botulisme onderzoek’ via de Veekijker rund, telefoon 088 20 25 555.

Bij een eerste verdenking zal door de Veekijker worden gevraagd om een gestorven of geëuthanaseerd dier in te sturen voor pathologisch onderzoek bij GD. 

Informatie uit pathologisch onderzoek wordt ook benut voor de Diergezondheidsmonitoring in Nederland. Het ministerie van LNV  en de sector financieren samen ongeveer 75 procent van de werkelijke kosten. Bekijk hier de tarieven voor het ophalen en de sectie van runderen. Aanmelden en meer informatie. 

Wanneer de diagnose botulisme aannemelijk is kan de veehouder, indien hij/zij instemt met medewerking aan het onderzoek en toestemming geeft voor de verwerking van zijn/haar persoonsgegevens en het anonieme gebruik door GD van de data die uit het onderzoek voortvloeien, overgaan tot vaccinatie.

Na toestemming zorgen de eigen dierenarts en Veekijker dat er vaccin beschikbaar komt voor het bedrijf. In de regel zal zo snel mogelijk worden gestart met vaccinatie, dus voordat de diagnose is bevestigd door middel van sectie en/of laboratoriumonderzoek.