Het belang van goede drinkwaterkwaliteit op de drinkplaats voor pluimvee wordt nogal eens onderschat. Als het water op de drinkplaats niet smakelijk of schadelijk is, drinken de dieren minder dan ze nodig hebben. Door een lagere wateropname worden voedingsstoffen niet goed opgenomen en blijft de voeropname achter. Hierdoor kan de weerstand van het pluimvee afnemen, wat mogelijk nadelige gevolgen heeft voor de diergezondheid, groei en productie.

Checkpunten in de drinkwatervoorziening

Soms is het een puzzel, want water op de drinkplek is afhankelijk van vele factoren. Is het water goed of kan het beter? Waar moet ik aan denken of naar kijken? Om je te helpen, hebben we de belangrijkste checkpunten in de drinkwatervoorziening op een rij gezet in een overzichtelijk schema.

Checkpunt 1: Wat is de kwaliteit van de herkomst van het water?

Een belangrijke stap om te zorgen voor goed water op je bedrijf is te zorgen dat je de herkomst en de kwaliteit van het veedrinkwater kent. Immers als de kwaliteit van het water bij de herkomst al afwijkend is, dan is het op de drinkplek zeker niet van goede kwaliteit. 

Er zijn twee mogelijke bronnen: leidingwater en eigen bronwater. Waar je het beste voor kunt kiezen hangt af van verschillende factoren. Het is van belang om te weten waar het water vandaan komt en welke kwaliteit daarbij hoort.

Als daar een aanleiding voor is kun je het water van de bron laten onderzoeken.

Checkpunt 2: Werkt de waterbehandelingsinstallatie naar behoren? Is er een breektank aanwezig?

Bronwater moet vaak worden gezuiverd om het geschikt te maken als veedrinkwater. Dit kan met verschillende systemen. Laat je goed informeren welk filtersysteem of waterbehandelingsinstallatie in jouw situatie het meest passend is. 

Krijg je een nieuwe bron of waterbehandelingsinstallatie? Kies dan voor een chemisch onderzoek. Heb je de installatie al geruime tijd in gebruik, neem dan een watermonster om te controleren of de installatie naar behoren functioneert.

Checkpunt 3: Is de douche aangesloten op leidingwater of een eigen bron van geschikte kwaliteit?

Neem je zorgplicht ten aanzien van de beheersing van legionella, zie ook het ‘Protocol legionella beheersing’. Maak minimaal wekelijks gebruik van alle tappunten (douche, wasbak enz.)

Checkpunt 4: Wordt er iets toegevoegd aan het water? Is er een doseersysteem aanwezig? 

Juist in de pluimveehouderij is het drinkwatersysteem de aangewezen methode om een middel aan alle dieren beschikbaar te stellen. Dit kan gaan om een diergeneesmiddel of een andere toevoeging zoals zuren, vitaminen en mineralen. Behalve aandacht voor de juiste toepassing van deze middelen is aandacht voor de mogelijke vervuiling van het drinkwatersysteem van belang. Adequate reiniging en regelmatige controle van de drinkwaterkwaliteit betalen zich zelf zonder meer terug. 

Bij een afwijkende wateruitslag op de drinkplek adviseren we om de binnenkant van de waterleidingen te controleren. Draai een koppeling van het leidingsysteem in de stal los en controleer de binnenkant. Voel en zie je vervuiling? Neem dan een watermonster bij de waterinlaat van de drinkvoorziening en bepaal op basis van de uitslag welk type reiniging het best past. Laat de leidingen door een professioneel bedrijf reinigen of ontsmetten.

Wees voorzichtig met het gebruik van reinigings- of ontsmettingsmiddelen. Ontsmettingsmiddelen in drinkwater doden niet alleen de bacteriën in water, maar kunnen ook bij de dieren voor problemen zorgen.

Checkpunt 5: Hoe is het waterleidingsysteem aangelegd?

Neem eens de tijd voor het controleren van de waterleiding, volg letterlijk de leidingen naar het drinkpunt. Zijn er doorhangende leidingen of dode leidingen? Open ook eens een leiding om binnenin te kijken en te controleren op een mogelijke biofilm. Waterleidingen blijken vaker dan verwacht vervuild door een biofilm; een aanslag van ijzer, mangaan of calcium/magnesium in combinatie met organisch materiaal. Kiemen kunnen hierin overleven en vermeerderen. De kwaliteit en de aanleg van de leidingen zijn van grote invloed op het ontstaan van biofilm en de kwaliteit van het water op de drinkplek. Ook hier is het adequaat reinigen en regelmatige controle van de drinkwaterkwaliteit erg belangrijk.

Checkpunt 6: Is er voldoende water op de drinkplekken beschikbaar en is het schoon, helder en heeft het geen afwijkende geur?

Zou je een glas met water afkomstig uit de pluimveedrinknippel drinken? Water dat bij de herkomst goed is, kan toch van onvoldoende kwaliteit zijn op de drinkplek. Om een indruk te krijgen van de mate en het type vervuiling neem je een watermonster bij het drinkpunt. Is dit water van dezelfde kwaliteit als bij de binnenkomst (leidingwater) of net nádat het gefilterd is (bronwater) of is de water uitslag afwijkend en is reiniging van het systeem noodzakelijk? Als het water afwijkend uit het drinkpunt komt, dan zijn maatregelen nodig.

Checkpunt 7: Zijn er signalen die kunnen wijzen op problemen met drinkwatervoorziening?

Bij (vage) gezondheidsproblemen wordt vaak niet als eerste aan water gedacht. Als het water op de drinkplaats onvoldoende beschikbaar, niet smakelijk of schadelijk is, drinken de dieren minder dan ze nodig hebben. Wat uiteindelijk mogelijk nadelige gevolgen heeft voor de diergezondheid, groei en de productie.

Drinken de kippen minder dan verwacht of zie je juist verdringing bij de drinknippels? Deze signalen kunnen wijzen op problemen met drinkwater of drinkwatersysteem. Laat het veedrinkwater onderzoeken om te beoordelen of waterkwaliteit een rol speelt bij de problemen.

Checkpunt 8: Voldoet het drinkwater aan de gestelde kwaliteitseisen zoals IKB?

Laat het drinkwateronderzoek op de juiste manier onderzoeken bij een erkend laboratorium zoals GD. Er zijn twee pakketten die voldoen aan de IKB- kwaliteitseisen.