Listeriose is een door de vrijwel overal voorkomende bacterie Listeria monocytogenes veroorzaakte aandoening bij mens en dier. Van deze bacterie bestaan verschillende typen. Problemen met listeria komen bijna alleen voor bij schapen en geiten die worden gevoerd met ingekuilde producten. In grote lijnen bestaan de problemen uit hersenontsteking en abortus. Bij een abortusuitbraak op een bedrijf waar altijd ingekuilde producten worden gevoerd, worden vaak vooral de jongere dieren getroffen. Na een infectie scheiden lacterende dieren deze ziektekiem uit via de melk. Op bedrijven met melkschapen en melkgeiten moet hiermee rekening worden gehouden, zeker als dergelijke bedrijven de melk zelf verwerken en niet pasteuriseren. Abortus kan ook worden veroorzaakt door Listeria ivanovii.

Listeriose is een zoönose. Een besmetting bij gezonde mensen verloopt in de regel zonder verschijnselen of met verschijnselen van milde griep. Jonge kinderen, ouderen, zwangere vrouwen en mensen met een verminderde weerstand zijn veel gevoeliger voor een besmetting. Zij kunnen ernstig ziek worden, een bloedvergiftiging krijgen en aan een besmetting sterven. Overdracht van mens op mens komt zelden voor. Bij zwangere vrouwen kan een besmetting leiden tot infectie van het ongeboren kind, met alle mogelijke nadelige gevolgen daarvan. Een besmetting treedt vooral op door het eten van besmet voedsel zoals kazen gemaakt van ongepasteuriseerde melk en vleesproducten. Listeria monocytogenes groeit zeer goed onder koelkastomstandigheden.

Een toegenomen aantal abortusgevallen bij kleine herkauwers is meldingsplichtig. Een aangetoonde infectie dient te worden gemeld bij de NVWA.

Terug naar het begin van dit artikel