31-7-2024:
Foutieve berichtgeving in de media omtrent runderpest heeft geleid tot meerdere vragen van bezorgde veehouders. Runderpest is een ernstige virusaandoening onder runderen die kan leiden tot hoge sterfte. Gelukkig is de wereld sinds 2011 vrij van runderpest.
Begin juli maakte Griekenland bekend dat pest van kleine herkauwers, ofwel peste des petits ruminants (PPR), was vastgesteld op enkele schapen- en geitenbedrijven. Enkele dagen later is deze ernstige virusziekte ook vastgesteld in Roemenië. Inmiddels is het aantal besmette bedrijven in Griekenland opgelopen tot 22 bedrijven. De oorsprong van de uitbraak is vooralsnog onbekend; de relaties met import van geïnfecteerde dieren worden onderzocht.
Slechts een keer eerder is PPR vastgesteld in Europa. In 2018 werd deze virusaandoening van kleine herkauwers vastgesteld in Bulgarije. PPR is een hoog pathogeen morbillivirus dat nauw verwant is aan het runderpestivirus. Het treft hoofdzakelijk schapen en geiten en staat bekend zich makkelijk te verspreiden en in gevoelige populaties grote verliezen te veroorzaken.
Direct contact met besmette schapen of geiten is de voornaamste route van verspreiding van PPR. Besmette schapen en geiten verspreiden het virus twee tot drie dagen voordat de ziekteverschijnselen optreden tot drie weken na herstel en zijn gedurende die tijd zeer besmettelijk voor andere dieren. Er is geen sprake van dragerschap. Het virus is kwetsbaar in de omgeving, vooral in warme omstandigheden, maar besmette transportvoertuigen kunnen een besmettingsbron zijn. Het virus kan langer overleven in koele omstandigheden, bijvoorbeeld in gekoeld, rauw vlees. Hoewel wilde herkauwers besmet kunnen raken met PPRV, wordt niet gedacht dat ze een belangrijke besmettingsbron zijn. Runderen kunnen seroconverteren maar verspreiden het virus niet.
Uit de jaarlijkse data-analyse blijkt dat Nederland weinig kleine herkauwers importeert uit de betreffende landen. Momenteel gelden vervoersrestricties in deze landen en worden geïnfecteerde bedrijven geruimd. Hoewel er vaccins beschikbaar zijn, worden deze nog niet ingezet ter preventie.
WOAH en de FAO hebben samen de Global Control and Eradication Strategy van PPR ontwikkeld en hebben zich tot doel gesteld de ziekte tegen 2030 uit te roeien.