25-6-2020: 

Teken zijn in de regel actief tussen maart en oktober. Er zijn verschillende soorten teken die ziekten kunnen overbrengen op paarden. Langzaamaan doen steeds meer tekensoorten hun intrede in Nederland, waarvan de één een serieuzere bedreiging vormt voor paarden dan de ander.

De meest voorkomende tekensoort in Nederland is de Ixodus ricinus (de schapenteek); deze soort kan een bacterie overdragen die de ziekte van Lyme veroorzaakt bij mensen. Het oorzakelijke verband tussen een infectie met deze bacterie en ziekteverschijnselen, zoals koorts, gewrichtsontsteking, kreupelheid, spierpijn, is bij paarden moeilijk aan te tonen en vooralsnog omstreden.

Voor paarden is de komst van de tekensoort Dermacentor reticulatus een serieuzere bedreiging; zij kunnen piroplasmose (met als ziekteverschijnselen koorts, benauwdheid, bloedarmoede, geelzucht, gewichtsverlies) overbrengen. Er zijn twee vormen van piroplasmose: equine babesiose (veroorzaakt door Babesia caballi) en equine theileriose (veroorzaakt door Theileria equi). Babesia caballi is al eens aangetroffen in Dermacentor-teken in Nederland, maar Theileria equi nog niet (overigens wel diverse malen in vanuit Zuid-Europa geïmporteerde paarden). Ixodes- en Dermacentor-teken kunnen ook Anaplasma phagocytophilum overdragen. Vaak vindt spontaan klinisch herstel plaats binnen 7 tot 21 dagen, maar een infectie kan ook dodelijk verlopen.

Hyalomma in opmars

De laatste tijd is de meer in warme landen voorkomende Hyalomma marginatum-teek in opmars in Europa. De teken reizen via trekvogels mee naar Nederland, waar ze normaal gesproken hun ontwikkeling niet kunnen volbrengen. Maar omdat ze vorig jaar in Duitsland in juni nog werden gesignaleerd, vrezen experts dat dit nu wel is gebeurd. Hierdoor is het mogelijk dat de teken zich verder verspreiden. Vorig jaar zijn tussen begin juli en eind september ook op verschillende locaties in Nederland Hyalomma-teken gevonden; negen op paarden met weidegang en één op een persoon. Ook deze teken kunnen piroplasmose bij paarden overbrengen. Daarnaast kunnen paarden als belangrijkste gastheer van de Hyalomma-teek op deze manier mogelijk bijdragen aan verspreiding van voor mensen belangrijke ziekten, zoals Krim-Congo hemorrhagische koorts. Dit virus is overigens nog niet in Nederland en Noordwest-Europa aangetoond.

Onderzoek naar Hyalomma

Naar aanleiding van de vondsten in 2019 heeft de faculteit Diergeneeskunde, in samenwerking met het RIVM en CMV NVWA, veertig paardenbedrijven en maneges bezocht in het oosten en noorden van Nederland. Per locatie zijn vijf paarden waarmee regelmatig buitenritten worden gemaakt, of die veel geweid worden, onderzocht. Op geen van deze paarden zijn Hyalomma-teken aangetoond. Hiermee lijkt het vooralsnog onwaarschijnlijk dat grote aantallen volwassen Hyalomma-teken in Nederland aanwezig zijn.

Heeft u een bijzondere teek gevonden?

U kunt dit via www.nvwa.nl/reuzenteek doorgeven. Voor de belangrijkste paardenziekten die overgebracht worden door teken heeft GD PCR-testen beschikbaar. Meer hierover: www.gddiergezondheid.nl/infectieziektenpaard.