Zoomfunctie

Moeite met het lezen van de tekst? Vrijwel alle populaire browsers geven u controle over hoe groot websites worden weergegeven.

  • Windows
    Mac OS
  • Zoom in
  • Zoom uit
  • Zoom 100%
  • Muiswiel op / neer

Voor het stellen van een diagnose en het nemen van een juiste beslissing over de verdere behandeling van een (paard) patiënt kan cytologisch onderzoek van bijvoorbeeld dunne naald (aspiratie)biopten, Broncho-Alveolair Lavage (BAL-)vloeistof en histopathologisch onderzoek van incisie- en excisiebiopten worden ingezet. 

Kwalitatief goede aspiratiebiopten en BAL-spoelingen vormen de basis voor betrouwbaar cytologisch onderzoek. Het maken van kwalitatief goede uitstrijkjes is niet eenvoudig. Voor histopathologisch onderzoek is, naast de kwaliteit van de genomen incisie- en excisiebiopten, de verpakking belangrijk om fragmentatie van fragiele biopten tijdens het transport te voorkomen.

Huidbiopten bij het paard

Dierenartsen worden in de dagelijkse praktijk regelmatig met huidproblemen bij paarden geconfronteerd. In de diagnostiek van huidproblemen is het nemen van een incisie of excisiebiopt een waardevol instrument. De kans dat de patholoog waardevolle informatie uit het biopt kan halen wordt groter als het biopt correct is genomen en ingestuurd. Lees de Praktische tips voor het nemen van een huidbiopt bij het paard

Cytologie van BAL-vloeistof

Als onderdeel van het diagnostisch onderzoek bij paarden met (chronische) luchtweg- of longklachten door bijvoorbeeld astma is cytologie van broncho-alveolaire lavage (BAL) vloeistof een beproefde methode. Voor cytologisch onderzoek van een BAL-spoeling is het mogelijk een buis met 50 ml BAL-vloeistof (gekoeld) in te zenden. Wij maken dan in ons laboratorium, na centrifugeren, uitstrijkjes van het sediment en die we kleuren volgens de May-Grünwald-Giemsa-kleurmethode.

Cellen zijn kwetsbaar en moeten goed geconserveerd worden voor een betrouwbare beoordeling. Wanneer een monster meer dan 24 uur onderweg is, is het aan te bevelen zelf op de praktijk te centrifugeren (maximaal 300 g, let hierbij op de RPM, zie ook het voorbeeld protocol). Na het centrifugeren uitstrijkjes van het sediment maken en deze na drogen aan de lucht inzenden. Het drogen zorgt voor goede fixatie van de cellen. Lees voor tips het Voorbeeld protocol verwerken BAL-spoeling op de dierenartspraktijk

Voor de beoordeling van BAL-uitstrijkjes in het kader van ‘Inflammatory Airway Diseases’ wordt door onze pathologen gebruikgemaakt van de referentiewaarden, zoals weergegeven in de “ACVIM Consensus Statement”. Deze beoordeling wordt weergegeven op de uitslag van het cytologisch onderzoek. Aan de hand van de resultaten van het klinisch en cytologisch onderzoek kan de aanpak dan verder, aangepast aan de specifieke casus, worden uitgewerkt.

Wat heb je nodig?

Producten en tarieven

Inzendformulier

Monstermateriaal inzenden

  • Bekijk de instructievideo's
  • De biopten kunnen, goed verpakt in het juiste materiaal, direct naar ons laboratorium worden gestuurd.
  • Incisie- en excisiebiopten kunnen, in geschikte transportcontainers met een wijde hals, in gebufferde 10% formaline (4% gebufferde formaldehyde-oplossing) opgestuurd worden. Het fixatieproces kan tijdens het transport plaatsvinden, mits er een overmaat formaline ten opzichte van het weefsel aanwezig is (10x volume weefsel) en de buitentemperatuur hoog genoeg is (>16°C).
  • Bij een lage buitentemperatuur (<16°C) dient het weefsel eerst gedurende 24 uur bij een temperatuur van 18-22°C op uw praktijk te worden gefixeerd, aangezien bij een lage omgevingstemperatuur het fixatieproces sterk vertraagd verloopt. Houd hier rekening mee wanneer monstermateriaal buiten in een kast wordt geplaats voor de ophaaldienst.
  • Om fragmentatie van fragiele biopten (bijvoorbeeld leverbiopten) door luchtbellen tijdens het transport te voorkomen, is het belangrijk de containers geheel te vullen met formaline. In onze webshop kun je de juiste verpakkingsmaterialen bestellen.

Praktische tips 

  • Stuur meerdere uitstrijkjes (4 of 5) in van één proces (localisatie).
  • Maak, indien mogelijk, uitstrijkjes van verschillende aspiraties.
  • Voor de cytologische diagnose van een lymfoom in een lymfeknoop en de aanvullend gewenste immunofenotypering van dat lymfoom bij honden en katten is het nodig om per lymfeknoop minstens vijf uitstrijkjes van het aspiraat uit de lymfeknoop in te sturen.
  • Wil je de aandacht van de patholoog op een bepaald gebied van het ingestuurde weefsel vestigen, markeer dit gebied dan met markeringsinkt of door het plaatsen van een hechting.
  • Je kunt ook een digitale foto sturen naar pathologie@gddiergezondheid.nl.

Gratis ophaaldienst voor dierenartspraktijken

Dierenartspraktijken en andere inzenders die frequent monstermateriaal insturen kunnen gebruikmaken van onze gratis ophaaldienst voor monstermateriaal. Deze nachtdistributie wordt in opdracht van GD uitgevoerd door PS nachtdistributie. Aanmelden kan via onze website.

De uitslag

Na ontvangst van de uitstrijkjes van een aspiratiebiopt voor cytologisch onderzoek of het weefsel van incisie- en excisiebiopten voor histologisch onderzoek ontvangt je binnen één of twee werkdagen de uitslag. Aanvullend onderzoek vraagt wat meer tijd. 

Klantenservice

Voor algemene informatie over het insturen van monstermateriaal is onze klantenservice op werkdagen bereikbaar van 7.30 tot 18.00 uur via 088 20 25 500.

 

Praktische tips voor het nemen van een huidbiopt bij het paard

De kans dat de patholoog waardevolle informatie uit een incisie of excisiebiopt kan halen wordt groter als het biopt correct is genomen en ingestuurd, en als er een zo uitgebreid mogelijke anamnese op het inzendformulier staat. 

Hieronder enkele praktische tips voor het nemen van een huidbiopt.

  • Scheer en was de plaats waar het biopt wordt genomen liever niet van tevoren, hierdoor kan de huid beschadigen.
  • Als de laesies in een chronisch stadium belanden, verdwijnt veelal het specifieke histopathologische beeld. Neem biopten daarom liefst binnen drie weken als het huidprobleem niet reageert op een eventueel ingestelde therapie. 
  • Neem meerdere biopten, dit vergroot de kans op een diagnose. Voor het opsturen van meerdere biopten van een proces (localisatie) worden geen extra kosten berekend.
  • Fixeer de biopten zo snel mogelijk in 10%-formaline, al na enkele minuten begint de autolyse.
  • Medicatie, en dan met name corticosteroïden, kunnen het histopathologisch beeld gedurende meerdere weken ernstig verstoren. 
  • Wanneer het klinische beeld of het ziekteverloop niet lijkt overeen te komen met de pathologische uitslag, neem dan contact op met de patholoog voor intercollegiaal overleg.

Voorbeeld protocol verwerken BAL-spoeling op de dierenartspraktijk

Belangrijk: Werk behoedzaam met het materiaal; langzaam leegspuiten, langzaam pipetteren en zeer rustig zwenken. De cellen zijn erg kwetsbaar

  1. Zwenk de spuiten met de opbrengst van de BAL-vloeistof rustig en verdeel deze over minimaal 8 melkbuizen.
  2. Draai deze melkbuizen af in de centrifuge bij < 300 g. Elke centrifuge heeft een ander toerental ten opzichte van ‘‘g’’, dus het is belangrijk om de referentiecurve op te zoeken en de ‘‘g’’ laag te houden, ongeacht het toerental.
  3. Na het afdraaien afgieten: één keer op voorzichtig op zijn kop en dan weer rechtop. Er blijft een klein beetje (meestal troebele) vloeistof achter. Nooit twee keer afgieten!
  4. Zwenk de buizen voorzichtig zodat eventuele klontjes cellen loskomen en voeg de overgebleven vloeistof van de 8 buizen samen in een melkbuis.
  5. Draai deze buis weer af op dezelfde instellingen als onder punt 2. Eventueel met een buis als contragewicht.
  6. Giet de laatste buis met overgebleven vloeistof weer één keer voorzichtig af.
  7. De vloeistof die nu overblijft met sediment weer rustig en voorzichtig maar goed mengen door te zwenken.
  8. Leg de glaasjes klaar met het matglasgedeelte naar boven en noteer de naam van de eigenaar en van het paard op het matte gedeelte.
  9. Leg ook het glaasje om mee uit te strijken klaar met de gladde rand naar beneden en markeer de ruwe bovenkant.
  10. Breng met een pipet een kleine druppel op het glaasje en maak zo uiteindelijk 4 of 5 uitstrijkjes die je aan de lucht laat drogen.
  11. Vul het inzendformulier zo volledig mogelijk in, zet bij aanvullende informatie cytologie BAL met daarbij eventueel de anamnese indien bekend.
  12. Als de glaasjes goed droog zijn doe je ze in de witte hulsjes voor het inzenden van glaasjes naar het laboratorium van Royal GD.

 

Instructievideo's

Histopathologisch onderzoek voor incisie- en excisiebiopten

In deze korte instructievideo wordt uitgelegd hoe je het beste weefsel incisiebiopten of een excisiebiopt kunt nemen, en waar je op moet letten.

Hoe neem je goede aspiratiebiopten voor cytologisch onderzoek?

Kwalitatief goede aspiratiebiopten vormen de basis voor goede diagnostiek. Het  maken van kwalitatief goede uitstrijkjes is echter niet eenvoudig. In deze korte instructievideo laten we zien hoe je het beste een dunne naald aspiratiebiopt kunt nemen voor cytologisch onderzoek.

Aspiratiebiopten voor cytologisch onderzoek in het laboratorium. Wat is het effect van techniek en technische fouten?

Na het kleuren van de uitstrijkjes, worden ze nog dezelfde dag door de patholoog beoordeeld. In deze korte instructievideo kijken we met de patholoog mee door de microscoop. We kijken naar goede uitstrijkjes en ook naar minder goed gemaakte uitstrijkjes die de patholoog daardoor niet kan beoordelen. 

Meer informatie en handige links

Oude browser

We zien dat u gebruik maakt van een verouderde browser. Niet alle onderdelen van de website zullen daardoor goed functioneren. Download nu de laatste versie van uw browser om veilig te kunnen surfen.