Drie doelen

Diergezondheidsmonitoring is belangrijk voor diergezondheid en dierenwelzijn, het beschermen van de volksgezondheid en de exportpositie van Nederland. Deze belangen zijn vertaald in onderstaande monitoringsdoelstellingen.

1. Opsporen van uitbraken van bekende ziekteverwekkers, die voor zover bekend, niet in Nederland voorkomen.
2. Opsporen van onbekende aandoeningen of ziekte verwekkers.
3. Zicht houden op trends en ontwikkelingen in de veehouderij.

Monitoring en andere systemen

De diergezondheidsmonitoring is niet het enige systeem in Nederland om de diergezondheid nauwkeurig in de gaten te houden. Er zijn dierziekten, zoals mond- en klauwzeer (MKZ), varkenspest en vogelgriep, die zeer besmettelijk en moeilijk te bestrijden zijn. Deze zogenaamde aangifteplichtige ziekten hebben veel impact, zowel op de gezondheid van de dieren als in economisch opzicht voor de sector. Enkele van deze aangifteplichtige dierziekten zijn zoönosen, oftewel ziekten die van dieren naar mensen overgebracht kunnen worden. De gevolgen en gevaren voor de volksgezondheid zijn een belangrijke reden voor landen van de Europese Unie (EU) om een dierziekte op de lijst aangifteplichtige ziekten te plaatsen. Wanneer veehouders of dierenartsen verschijnselen van aangifteplichtige ziekten constateren, zijn ze verplicht om dit meteen bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) te melden. Dit is te vergelijken met de werkwijze in de humane gezondheidszorg, waar (huis)artsen ook meldplicht hebben voor ziekten als pokken of polio.

Aanvullend en vrijwillig

De diergezondheidsmonitoring is dus aanvullend aan de bestaande meldplicht voor aangifteplichtige dierziekten. Het meest kenmerkende van de monitoring is de vrijwillige melding van signalen door veehouders en dierenartsen. De veehouderijsector en de overheid hechten beide veel belang aan de diergezondheidsmonitoring. Juist door het vrijwillige karakter biedt het een breed vangnet voor het vroegtijdig opvangen en analyseren van signalen over dierziekten. De diergezondheidsmonitoring ondersteunt zo bij het tijdig signaleren van aangifteplichtige ziekten en ziekten die we nog niet kennen maar die zich in potentie tot een aangifteplichtige ziekten zouden kunnen ontwikkelen. Uiteindelijk dienen de wettelijke meldplicht en de vrijwillige diergezondheidsmonitoring hetzelfde doel: beschermen van zowel diergezondheid als volksgezondheid.