14-3-2023: 

De Veekijker kreeg een telefonische vraag om eens mee te denken over een bedrijfsprobleem waar in werpweken tot 16 procent uitval voor het spenen was als gevolg van wat op navelbreuken of navelbloedingen lijkt. In sommige tomen was de helft aangedaan met verdikkingen onder de buik, die zich lieten aanzien voor navelbreuken.

Sommige biggen vielen al in de eerste week uit. Andere biggen redden het tot de batterijperiode, vielen daar terug en werden slijters. In overleg is een aantal aangetaste biggen van jonger dan 1 week voor sectie ingestuurd om te bekijken wat de aandoening was. Bij sectie bleek geen sprake te zijn van een klassieke breukpoort, maar van een met huid bedekte uitstulping met aan het uiteinde een ingedroogde navelstreng. In deze uitstulping bevonden zich direct onder de huid een gedilateerde en met bloed gevulde umbilicale vene en de gecontraheerde en gesloten restanten van de umbilicale arteriën en de ductus urachus. Er was rond de navelvaten geen passabele ruimte, er leek geen ruimte voor insluiting van darmlussen. Er waren geen verschijnselen van navelontsteking. Aan de binnenzijde van de buikwand was het peritoneum doorlopend en er waren geen overtuigende aanwijzingen voor een uitzakking van het peritoneum. Dat iets niet altijd is wat het lijkt te zijn.

Voor navelbreuken is het altijd belangrijk goed te kijken wat de etiologie is om gericht te kunnen adviseren ten aanzien van de preventie. Navelbloedingen kunnen voorkomen als gevolg van het te kort afscheuren van de navelstreng, of de bloedvaten sluiten zich niet voldoende of niet snel genoeg door vroeggeboorten. Bepaalde medicijnen, zoals aspirine, kunnen aanleiding geven tot een verhoogde bloedingsneiging. Het gebruik van oxytocine kan weer aanleiding geven tot fysiek meer persen, waardoor de kans op navelbloedingen toe kan nemen. Bij een te vroeg ingezettegeboorte-inductie door middel van prostaglandines kunnen navelbloedingen optreden, maar ook bepaalde stoffen in zaagsel van behandeld hout kunnen dergelijke verschijnselen geven. Mogelijke spelen, zoals altijd, erfelijke factoren ook een rol.

drs. Bas Engel, dierenarts varken