Het klinkt zo logisch: goed en smakelijk drinkwater is een voorwaarde voor gezonde koeien en een optimale melkproductie. Maar wat drinken uw koeien nu daadwerkelijk?

Het belang van goede drinkwaterkwaliteit op de drinkplaats voor melkkoeien en kalveren wordt nogal eens onderschat. Als het water op de drinkplaats niet smakelijk of schadelijk is, drinken de dieren minder dan ze nodig hebben. Door een lagere wateropname worden voedingsstoffen niet goed opgenomen en blijft de voeropname achter. Hierdoor kan de weerstand van de dieren afnemen, wat mogelijk nadelige gevolgen heeft voor de diergezondheid en de productie.

Grenswaarden Drinkbakcheck rundvee

Om dieren gezond te houden, is goed drinkwater heel belangrijk. Maar wat is goed? GD heeft kwaliteitseisen en normen opgesteld waaraan drinkwater voor rundvee moet voldoen. Uitgangspunten hierbij zijn: het water is niet schadelijk, het is smakelijk en de plek waar de dieren drinken is goed bereikbaar.

In onderstaande tabel zijn de normen voor rundvee vermeld. De waarden in de kolom 'goed' kunnen als veilig worden beschouwd voor de betreffende diersoort. De waarden in de kolom 'afwijkend' worden beschouwd als (ernstig) risicovol. 

	rund		kalf
Parameter	goed	afwijkend	goed	afwijkend
ammonium (mg/L)	< 2	> 10	< 0,5	> 2
nitriet (mg/L)	< 0,1	> 1,0	< 0,1	> 1,0
natrium (Na) (mg/L)	< 800	> 1500	< 400	> 800
ijzer (mg/L)	< 0,5	> 10	< 0,2	> 0,5
mangaan (mg/L)	< 1	> 2	< 0,5	> 1,0
hardheid (° D)	> 4 & < 15	> 25	> 4 & < 15	> 25
mestverontreiniging (kve/mL)	< 10	> 100	< 1	> 10
bacteriologische  verontreiniging (kve/mL)	< 10.000	> 100.000	< 1.000	> 10.000

NB: Deze waarden staan los van normen die gebruikt worden voor de beoordeling of het water geschikt is voor het reinigen of koelen van melktanks. Bij de beoordeling van het water wordt rekening gehouden met de wettelijke 10% meetonzekerheid. 

Water: zowel voor koeien als voor mensen de eerste levensbehoefte. Het is de belangrijkste grondstof van melk, dat voor bijna  90 procent uit water bestaat. Er wordt steeds meer aandacht besteed aan waterkwaliteit en watervoorziening, zeker als onderdeel van de totale optimalisatie van het melkveebedrijf. 

Een goede voeropname en melkgift beginnen bij een optimale wateropname. Een koe gaat eerst drinken en dan naar het voerhek. Een koe kan tot twintig liter water per minuut opnemen, maar daarvoor heeft ze ruimte en tijd nodig.

In de zomer hebben uw koeien behoefte aan veel en smakelijk drinkwater. Bacteriën in de drinkbak groeien bij hogere temperaturen een stuk sneller dan bij koeler weer. Bij warm weer neemt daardoor het risico op bacteriologische verontreiniging van water van op de drinkplaats toe en daardoor kan water minder smakelijk zijn. Wist u dat koeien kieskeurig zijn wat betreft geur en smaak van water? 

Praktische tips

• Gezond drinkwater begint bij een goede beschikbaarheid en hygiëne. Controleer of u 7 cm drinkruimte per koe hebt en beoordeel de waterbakken dagelijks op vervuiling. 
• Ziet u een slijmerige laag in de drinkbak terwijl u hem net hebt schoongemaakt? Neem dan een monster bij de inlaat van de drinkbak en onderzoek dan of het water dat door de leidingen stroomt (bacteriologisch) verontreinigd is. 
• Koeien zijn kieskeurig wat betreft geur en smaak van water. Hoe ruikt het water op de drinkplaats? Water dat bij de ingang of eigen bron goed is, kan toch van onvoldoende kwaliteit zijn op de drinkplaats. Laat het water bij twijfel onderzoeken via de Drinkbakcheck.
• Koeien willen direct na het melken graag veel water drinken. Zorg dat óók dan de drinkbak goed bereikbaar is en voldoende water beschikbaar. 
• Meet met een watermeter hoeveel water u koppel koeien dagelijks opneemt.